پنجاه و نهمین باشگاه ماهانه ی انجمن نجوم آیاز در قالب ویژه برنامه ی شب یلدا، جمعه ۲۸ آذر ماه 1393، میزبان الکساندر الکساندروف، مهندس طراح سامانه های فضایی و فضانورد شهیر روسی بود. وی در این همایش به شرح تجربیاتش از سفرهای فضایی و فعالیت های علمی خود پرداخته و به پرسش های حضار و علاقمندان پاسخ داد.
رأس ساعت 15 طبق برنامه ی اعلامی، مراسم با قرائت آیاتی از قرآن کریم و پخش سرود ملی ایران، آغاز شده و با سلام و خیرمقدم مجری ادامه پیدا کرد. استاد سیروس برزو، پژوهشگر تاریخ فضانوردی، دیگر مهمان ویژه ی این همایش بود، که در سخنرانی کوتاهی ضمن بیان اهمیت ترویج علم و اشاعه ی فرهنگ دانش اندوزی در بین جوانان، به بیان شخصیت علمی و فنی دکتر الکساندروف پرداخت. اولین دقایق همایش به ارائه ی اخبار دنیای نجوم و فضا و بررسی پدیده های رصدی دی ماه اختصاص داشت. که به ترتیب خانم ایراندوست و فخیمی، اجرای آنها را بر عهده داشتند. در بخش دیگر همایش، استاد مهرنگ از اساتید دانشگاه و فرهیختگان ادبی تبریز به بررسی شب یلدا از دیدگاه تاریخی و ادبی پرداخت و با تفألی به دیوان حافظ به سخنرانی خود پایان داد. که تا حد زیادی مورد توجه شرکت کنندگان همایش قرار گرفت.
اماجذابترین قسمت برنامه، بخش پرسش وپاسخ بود. که اجرا و پرسش سؤالات را آقایان امیرسام و حامدیان بر عهده داشتند. و استاد برزو زحمت ترجمه و پاسخ به این سؤالات را عهده دار بودند.
آقای الکساندروف درباره فعالیتهای خود درفضا گفت: نخستین پروازش به عنوان «مهندس پرواز» با «سایوز- تی9» که به همراه «ولادیمیر لیاخف» صورت گرفت. مدتی بعد از نخستین سفر با «ولادیمیر لیاخف» برای سفری 150 روزه به «سالیوت-7» سفر کرد. در این پرواز، آن ها دوبار در فضای آزاد کیهانی راهپیمایی کردند و با نصب سلولهای خورشیدی و نصب باتریهای مربوط به آن، میزان تولید انرژی ایستگاه را بالا بردند. این کار در نوع و زمان اجرای خود بی نظیر و از اهمیت زیادی برخوردار بوده است. به طوری که حتی تمبر یادبود این عملیات نیز به چاپ رسید.
وی افزود: بعد از پایان کار ایستگاه فضایی «سالیوت-7»، برای آموزش و طی دوره ی آمادگی برای سفر به ایستگاه مداری «میر» انتخاب شد. وی و «پاپف» به عنوان جانشین، همراه با نخستین گروه کیهان نوردان که بعدا در ایستگاه فضایی «میر» به فعالیت پرداختند آموزش دیدند. مأموریت فضایی بعدی وی عضویت در گروه کیهان نوردان سوریه-شوروی بود.
او به همراه «ویکتورنکو» و «محمد فارس» (از سوریه) در 22 ژوییه 1987 به ایستگاه فضایی «میر» سفر کرد. و طبق برنامه، پس از پایان مدت کار مشترک باکیهان نورد سوری، در آنجا اقامت نموده تا «الکساندر لاوکین» مهندس پرواز به زمین بازگردد.
وی درپاسخ به این پرسش که چقدر در فضا به سر برده و اکنون چه فعالیتهایی انجام می دهد گفت: “تاکنون دو پرواز به فضا داشتم و در این مأموریتها، 309 روز و 18 ساعت و 2 دقیقه در ایستگاه کیهانی «سالیوت-7» و مجتمع مداری «میر» زندگی کرده ام. اکنون کارم انتقال تجربیات به مهندسان طراح دستگاههای فضایی و کیهان‌نوردان جوان است. من برای آنها نتیجه ی پروازهای فضانوردان، دستگاهها و سامانه های ناوهای کیهانی را تشریح می کنم، تا کارشناسان جوان بتوانند اصول کار را فرا بگیرند. در کنار این کار، سخنرانی‌هایی نیز در دانشگاه های خارجی دارم و در این سخنرانی ها نه تنها مسایل حال، بلکه درباره طرح‌های آینده و سفرهای فضایی سال های پیش رو صحبت میکنم.”
الکساندروف درحال حاضر یکی از مهندسان ارشد در مؤسسه ی فضایی انرگیای روسیه و سالها مسؤل بخش ویژه ای برای آموزش و ارزیابی عملکرد تمرینی فضانوردان بوده است.
در پایان بر خود لازم میدانیم که ضمن تشکر از حضور تک تک شرکت کنندگان این همایش و دوستداران دانش هوافضا؛ و از همه ی کسانی که ما را در برگزاری هرچه باشکوهتر این مراسم یاری فرمودند، قدردانی نموده و امیدوار باشیم که چنین رویداد هایی باعث تسریع پیشرفت دانش و تسهیل گر راه رسیدن به قله های رفیع سعادت برای این مرز و بوم باشد.
محمدتقی امیرسام/دبیر برگزاری باشگاه 59 شب یلدا
گزارش تصویری:
