104 دقیقه، این مدت زمان طولانیترین خسوف قرن 21 است. این رویداد جمعه 5 مرداد رخ خواهد داد: هنگامی که ماه همچون دزدی در شب، در سایه زمین بخزد!!
ماه گرفتگی جمعه، عمدتا مربوط به نیمکره شرقی است و در اروپا، آفریقا، آسیا، استرالیا، و مناطق آمریکای جنوبی قابل مشاهده خواهد بود. بر خلاف یک خورشیدگرفتگی کلی، ماه گرفتگی در سراسر نیمکره زمین، در هر کجا که ماه در آسمان باشد، قابل مشاهده است.
چه چیزی باعث می شود تا ماه‌گرفتگی جمعه را طولانی باشد؟
ماه در اوج مدار خود بیشترین فاصله را از زمین دارد و به همین خاطر، قرص ماه کوچک‌تر است. طبق قوانین مداری کپلر، سرعت حرکت مداری ماه در این حالت به کمترین مقدار خود می‌رسد. درست در همین روز ماه در اوج مداری خود قرار دارد، بنابراین قرص ماه با سرعت کمتری تمام سایه را طی می‌کند و خسوف طولانی‌تر می‌شود. البته در این پدیده، مرکز قرص ماه، کمی از مرکز تمام سایه زمین عبور می‌کند و این باعث شده تا چند دقیقه از طولانی ترین خسوف ممکن یعنی 1 ساعت و 47 دقیقه کوتاه‌تر باشد، اما با زمان گرفت کلی 1 ساعت و 42 دقیقه‌ای به طولانی ترین ماه گرفتگی قرن 21 تبدیل شده است.
اما این پایان ماجرای طولانیترین خسوف قرن نیست!
در حالی که ماه از سایه زمین عبور می‌کند، به 6 درجه‌ای مریخ خواهد رسید. مریخ سرخ‌فام که اکنون در وضعیت مقابله با خورشید قرار دارد، درخشندگی آن در آسمان بیشتر از حالت عادی شده و قدر آن به 2.8- رسیده است. در حالت مقابله، مریخ در فاصله 71 میلیون کیلومتری قرار دارد و این فاصله تا چند روز بعد یعنی در سه شنبه 9 مرداد 1397 به 58 میلیون کیلومتر کاهش پیدا می‌کند و درخشندگی مریخ نیز نسبت به چند روز قبل دو برابر می‌شود.
تماشای ماه‌گرفتگی بر خلاف گرفت خورشید ایمن است و می‌توانید با چشم برهنه یا با ابزارهای نجومی به تماشای عبور ماه از سایه زمین بپردازید.
این ماه گرفتگی از جمعه 27 ژوئیه / 5 مرداد تا شنبه 28 ژوئیه/ 6 مرداد به طول خواهد انجامید. در روز شنبه در ساعت 3:58 به وقت ایران، خسوف به پایان می‌رسد و ماه به حالت طبیعی خود باز خواهد گشت.
اوج این ماه گرفتگی موسوم به “ماه گلگون”(blood moon)در ساعت 51 دقیقه بامداد به وقت تهران، زمانیکه قمر زمین به رنگ قرمز یا قهوه‌ای نسبتا تیره مشاهده شود، اتفاق خواهد افتاد.
آمریکای شمالی تنها قاره‌ای است که قادر به مشاهده این خسوف نیست.
منبع:skyandtelescope
مریم فخیمی
