مروری بر گذشته شاتل فضایی

برنامه‌ی شاتل فضایی سازمان فضایی آمریکا (ناسا)، که حمل و نقل فضایی نام گرفت، از اواخر دهه‌ی 1960 به طور جدی آغاز شد. ماموریت اصلی شاتل حمل قطعات بزرگ مورد نیاز برای ایستگاه فضایی بین المللی است. شاتل تنها فضاپیمایی است که به گونه ای طراحی شده که بتواند انجام ماموریت به مدار زمین رفته و بعد از اتمام ماموریتش دوباره به زمین بازگشته و روی باند فرود بیاید و تنها وسیله‌ی فضایی است که قابلیت استفاده‌ی مجدد را دارد. در ادامه نگاهی اجمالی به گذشته‌ی این وسیله شگفت انگیز خواهیم داشت.

مدار گرد شاتل به صورت عمودی پرتاب می شود ومعمولا 5 تا 7 فضانورد (8 فضانورد نیز توسط شاتل حمل شده است) و بیش از 22700 کیلوگرم وسایل ضروری و مورد نیاز ایستگاه فضایی را به مدار زمین حمل می‌کند.

جزئیات شاتل فضایی
نحوه پرتاب شاتل

اولین شاتلی که به مرکز فضایی کندی تحویل گردید شاتل اینترپرایز بود که صرفا جهت آزمایش و بررسی عملکرد دستگاه‌ها در جو زمین ساخته شده بود بعد از اینترپرایز مدارگرد کلمبیا اولین شاتل کاملا کاربردی بود که در کالیفرنیا ساخته شد. اولین پرتاب کلمبیا در 12 آوریل 1981 دربیستمین سالگرد پرتاب یوری گاگارین انجام شد و بعد از آن مدارگرد‌های چلنجر، دیسکاوری و آتلانتیس توسط شرکت سازنده به ترتیب به مرکز کندی تحویل داده شد.

عکس گرفته شده از ایستگاه فضایی
آماده سازی شاتل برای پرتاب

از فضاپیمای چلنجر ابتدا جهت آزمایش‌های بنیادی استفاده می شد ولی بعدها به شاتل کاملی تبدیل شد. چلنجر در 28 ژانویه 1986 در حالی که 7 فضانورد را با خود حمل می‌کرد، 73 ثانیه پس از پرتاب به دلیل اشکالی که در مخزن سوخت جامد سمت راستش پیش آمده بود منفجر شد و شاتل ایندور به عنوان جایگزین چلنجر درسال 1991 وارد مرکز فضایی کندی شد.

انفجار شاتل چلنجر پس از پرتاب

اما حادثه ی چلنجر تنها ناکامی ماموریت‌های شاتل نبود زیرا 17 سال بعد از حادثه ی چلنجر، درسال 2003 مدارگرد کلمبیا دربازگشت دچار مشکل شد و به همراه 7 سرنشین خود از بین رفت.

انفجار شاتل کلمبیا هنگام بازگشت

امروز از 5 شاتل پرکاربردی که ساخته شده بود 3 شاتل باقی مانده است، که اینترپرایز از چند سال قبل موزه نشین شده و در موزه ملی هوافضا در معرض نمایش عموم قرارگرفته است. دیسکاوری نیز روز چهارشنبه هفته گذشته به همراه 6 فضانورد خود پس از 12 روز و 19 ساعت ماموریت در ایستگاه کندی فرود آمد و آخرین ماموریت خود را با موفقیت به پایان رساند.

فرود شاتل در باند فرودگاه

و در پایان درمورد آخرین پرتاب شاتل:

براساس برنامه‌ای که ناسا قبلا اعلام کرده بود می‌بایست پروازهای شاتل درسال 2010 به پایان می رسید اما به دلیل تاخیرهای به وجود آمده، پرتاب تاریخی و آخر شاتل در 8 جولای 2011 انجام خواهد شد بنابراین ناسا هم اینک درحال آماده سازی شاتل فضایی آتلانتیک برای آخرین سفر و بازنشست شدنش است.

تصاویری از شاتل در سکوی پرتاب:

آتلانتیس
کلمبیا
Share