فصل خوش آب و هوای تابستان از راه رسیده است. این شبهای گرم فرصت خوبی است تا به مناطق خارج از شهر، جایی دور از آلودگی نوری سفر کنیم و به دور از هیاهوی شهر به تماشای گنبد نیلگون آسمان بپردازیم.در شب های تاریک تابستان، نوار شبحگون راه شیری را میبینیم که از میان صور فلکی عقرب در جنوب آسمان تا عقاب و شلیاق و دجاجه در مثلث تابستانی عبور کرده است. در باور برخی فرهنگهای باستانی، نوار راه شیری پل عبور خدایان باستان بوده است و در برخی افسانهها آن را راهی برای سفر ارواح میدانستند.
حکایت مثلث تابستانی
مثلث تابستانی یک صورت فلکی مستقل نیست؛ بلکه از ستارگان صورفلکی شِلیاق، عقاب و قو تشکیل شده است. طلوع سه ستاره نسرواقع، نسر طائر و دِنب از نیمه شرقی آسمان نشانه گذر از بهار و نوید بخش آغاز تابستان است. اگر حدود ساعت 11 شب به وقت تبریز به بالای سر بنگرید، ستارهای سفید رنگ و نافذ خواهید یافت. این ستاره همان “نَسرواقع” نگین صورت فلکی شلیاق است که در میان بابلیها به «پیامآور نور» ملقب بود. نسرواقع درخشانترین راس مثلث تابستانی را میسازد. اندکی پایینتر و در سمت راست نسرواقع ستاره نسر طائر را خواهید دید.نسر طائر از ستارگان صورت فلکی عقاب و دومین ستاره تشکیل دهنده مثلث تابستانی است.صورت فلکی عقاب همچون یک لوزی بزرگ در پهنه آسمان است. سومین راس مثلث تابستانی ستاره”دِنب”است که اندکی پایین و درسمت چپ “نسرواقع” قرار دارد.دنب در دم پرنده مهاجر آسمان یعنی صورت فلکی قو (دِجاجه) واقع است.منقار این پرنده به سمت جنوب و دم آن رو به سوی شمال است.چهار ستاره اصلی قو تداعیگر یک صلیب یا بادبادک در آسمان است.
رویدادهای نجومی هفته
این پدیدهها که با توجه به مختصات جغرافیایی تبریز محاسبه شده است، باچشم غیر مسلح در آسمان تبریز و سایر نقاط استان قابل رویت است.
15 تیر- گذر هلال باریک ماه نو از نزدیکی زهره؛ برای رصد این رویداد به افقی بسیار باز نیاز دارید، چرا که ارتفاع زهره و ماه در آسمان بسیار کم است. این پدیده ساعت 20:35 رخ خواهد داد،در حالیکه غروب خورشید به وقت تبریز ساعت 20:49 است.
18 تیر- عبور ایستگاه فضایی از آسمان تبریز؛ ایستگاه فضایی همچون یک نقطه نورانی سفید رنگ ساعت 5:24 در جنوبغرب آسمان پدیدار گشته و باحرکت در آسمان در ساعت 5:32 در شمالشرق آسمان از دیده پنهان میشود.
19 تیر- مقارنه ماه و مشتری؛ ساعت 21:30 رو به افق غرب بایستید و مقارنه هلال ماه جوان و سیاره زرد رنگ مشتری را ببینید.
وضعیت سیارات
این شبها اگر رو به جنوب بایستید سیاره زرد زحل و سیاره سرخ و درخشان مریخ را در نزدیکی صورت فلکی عقرب میبینید. در نیمه غربی آسمان نیز، سیاره زرد و درخشان مشتری قابل رویت است.
نویسنده: مریم فخیمی