پس از هفت سال فعالیت در انجمن که از طرف اعضای محترم آیاز برای خدمت گذاری در شورای مرکزی انتخاب شدم بلافاصله برای سازماندهی و انسجام بخشی به فعالیت های علمی و پژوهشی بصورت داوطلبانه مسئولیت کمیته پژوهشی را به عهده گرفتم.تا قبل از این ها فعالیت های علمی بصورت پراکنده از طرف مسئولین محترم انجمن پیگیری و اداره می شد و بیشتر فعالیت های فرهنگی و ترویجی مد نظر ایشان بود که به نحو احسن برنامه های متنوعی را در طی سالهای فعالیت انجمن به مرحله اجرا درآورند که بسیار قابل تقدیر است.
سالهای 90 و 91 اوج شکوفایی انجمن در فعالیت های فرهنگی و ترویجی از جمله برگزاری همایش های متنوع و بزرگی چون همایش مایک سیمونز بود که برای علاقمندان به علم نجوم در سطح شهر تبریز برگزار شد.قبل از ارائه گزارش نکاتی را از نگاهی دوستانه و دلسوزانه بعنوان عضو کوچکی از آیاز باید متذکر شوم.خدمت تمام کسانی که این مطلب را می خوانند و خواهند خواند باید عرض کنم که این انجمن مال همه ماست و برای یکایک ماست،اگر آیاز به اینجا رسید و حال در شرف هشتمین سالگرد تاسیس خود است حاصل تلاش و همراهی همه ماست و هر یک از ما در ساختن و حفظ و پیشبرد آن تا به اینجا نقشی داریم.تنها درخواستی که از علاقمندان و دوستان گرامی دارم این است که همچون گذشته و حتی به شکل جدی تر در تمام فعالیت های انجمن همراه با مسئولانی که از میان خود انتخاب می کنند شرکت کنند و ارتباط تنگاتنگی با مسئولان جهت پیشرفت انجمن داشته باشد.اگر نظر یا طرحی داشتند که بتواند برای اداره بهتر آیاز موثر باشد حتما با هر یک از اعضای محترم شواری مرکزی که در دسترس بود در میان بگذارند.چه این شورا و چه شورای های پیشین و چه شورایی که پس از این انتخاب خواهند شد فقط یک اصل را دنبال خواهند کرد و آن چیزی نیست جز رضایت اعضا و پیشرفت روز افزون انجمن نجوم آیاز.
حال نکاتی در مورد فعالیت های علمی و پژوهشی اخیر
لازم به توضیح است که دوماهه اول پس از انتخابات صرفا برای انسجام بخشی به کارگروه ها،نحوه آموزش اعضای آنها و نحوه فعالیت و تقسیم وظایف در داخل کارگروه های پژوهشی گذشت. در اسفند ما سال 91 و همزمان با چهلمین باشگاه آیاز از اعضای محترم برای شرکت در فعالیت های پژوهشی مرتبط با موضوع کارگروه های تعین شده ثبت نام بعمل آمد که پس از مصاحبه و جمع بندی به این نتیجه رسیدیم که برخی از اعضایی که داوطلبانه برای فعالیت های پژوهشی اعلام آمادگی کرده بودند از نظر علمی و تجهیزات آمادگی کافی را نداشتند.بر همین اصل طبق تصمیمات و پیش بینی های انجام شده،اقدام به برنامه ریزی برای تدوین برنامه آموزشی بر حسب نیاز اعضای محترم نمودیم که از اردیبهشت ماه سال جاری امکان ثبت نام در کلاسها و دوره های تخصصی برای اعضای علاقمند فراهم شد تا پس از اتمام این دوره و کسب امادگی کافی برای فعالیت های علمی،کارگروه های مربوطه شروع به فعالیت نمایند و به نحوی در برنامه های پژوهشی انجمن شرکت کنند که متاسفانه با استقبال بسیار کمی روبه رو شدیم که جای بسی تامل است.تنها دوره مقدماتی و دوره پیشرفته و همچنین دوره تخصصی سطح یک هوافضا در حال حاضر در حال برگزاری است و از دوره های تخصصی دیگر با وجود ثبت نام بسیاری از اعضا در کارگروه های مربوطه استقبال بسیار کمی شد و به دلیل به حد نصاب نرسیدن نفرات،دوره های تخصصی برگزار نشدند و کاملا با کم لطفی مواجه شدند.
بدون اینکه وقفه ای در فعالیت های پژوهشی انجمن پیش بیاید،طبق پیشنهاد اینجانب و توافق شواری مرکزی محترم،یک تیم پژوهشی شامل اعضای فعال و با تجربه انجمن که از نظر علمی در جایگاه نسبتا تایید شده ای بودند و سالها در شاخه های مختلف نجوم خود به تنهایی فعالیت کرده و یا علاقمند بودند که از این پس در شاخه ای خاص از نجومی رصدی و علمی فعالیت کنند،تشکیل شد و موضوعات برخی از کارگروه های تخصصی فعلا برای پیگیری به این تیم واگذار شد و تعدادی از کارگروه ها که موضوع فعالیت آنها عمومی است و اصولا تمامی اعضای انجمن در برنامه ها و رصدهای عمومی می توانند در فعالیت های آنها شرکت کنند به همان صورت به فعالیت خود ادامه خواهند داد.
از جمله موضوعاتی که به تیم پژوهشی محول شد:
1. ثبت و زمانسجی اختفا
2. تحقیق و ترجمه
3. کشف و ثبت ابرنواخترها
4. کشف و ثبت دنباله دارها
5. نورسنجی ستارگان متغیر
6. ساخت ابزارآلات نجومی و اپتیکی
لازم به ذکر است که کارگروه استهلال فعال ترین کارگروه پژوهشی در حال حاضر می باشد که بصورت تخصصی در این زمینه فعالیت کرده و از این پس در باشگاه های ماهانه گزارشات علمی خود را ارائه خواهد نمود.کارگروه تخصصی هوافضا نیز در حال حاضر در مرحله آموزش بوده و پروژه هایی را برای فعالیت اعضای علاقمند در حال تدارک است.اعضای محترم کارگروه عکاسی نیز به صورت خودجوش گاها برنامه هایی را در شب های رصدی ترتیب داده و در مواردی در فعالیت های علمی شرکت می کنند.کارگروه جستوجو و بررسی شهابسنگ نیز در حال حاضر در تدارک کارگاهی آموزشی همچون سال گذشته بوده که برای عموم اعضای علاقمند برگزار شد،تا پس از کسب آمادگی کافی یک تیم منتخب برای جستوجوی شهابسنگ از طرف انجمن اعزام شود.در پایان در مورد تیم پژوهشی گفتنی است که این تیم از این پس بعنوان هسته علمی انجمن در ضمن فعالیت های علمی خود کارگروه ها را از طرف کمیته پژوهشی سازماندهی خواهد کرد و مسئولیت برگزاری کارگاه های تخصصی را در مورد موضوعات علمی خاص بر عهده خواهد داشت تا امکان کسب آمادگی لازم برای تمامی اعضای علاقمند فراهم شده و بتوانند در برنامه های علمی انجمن و همچنین کارگروه های تخصصی نقشی بسزا داشته باشند.
نویسنده:سید سجاد پاک نژاد
کمیته پژوهشی آیاز