آسمان این هفته ( ۲۸ آذر تا ۴ دی)

از رویدادهای مهم این هفته بارش شهابی دبی است که در 2 دی به اوج فعالیت خود خواهد رسید. سیارک 15 Eunomia نیز در آسمان قابل رصد است. از پدیده‌های نجومی دیگر طولانی‌ترین شب سال و یا به عبارتی شب یلدا است که در ادامه هر کدام توضیح داده شده‌اند.

دوشنبه 28 آذر

  • سیارک 15 Eunomia این هفته با قدر 8 در پس‌زمینه ستاره‌های صورت‌فلکی برساووش می‌درخشد. یافتن این سنگ فضایی 320 کیلومتری راحت است چون در کنار دو ستاره درخشان است. مثلا امشب در1 درجه‌ای شمال – شمال‌شرقی ستاره اومیکرون برساووش و در شمال‌غرب زتای برساووش با قدر 3 قرار دارد.

مسیر سیارک Eunomia

سه‌شنبه 29 آذر

  • اگر قبل از طلوع خورشید به جنوب‌شرق آسمان نگاه کنید، ماه هلال به همراه دو نقطه درخشان دیده می‌شوند. نقطه نوری زرد رنگ که 7 درجه بالاتر از ماه قرار دارد زحل است و نقطه نوری دیگر که در 5 درجه‌ بالاتر از ماه و در سمت راست ماه قرار دارد، سماک‌اعزل ( آلفای صورت‌فلکی سنبله ) است. سیاره حلقه دار با قدر 0/7 می‌درخشد که 30 درصد درخشان‌تر از سماک‌اعزل دیده می‌شود.

زحل و ماه و سماک اعزل

چهارشنبه 30 آذر

  • امشب طولانی‌ترین شب سال است که طبق آئین ایرانیان شب یلدا نامیده می‌شود. از لحاظ نجومی خورشید در دورترین نقطه جنوبی آسمان است و به اصطلاح گفته می‌شود که خورشید در انقلاب زمستانی قرار دارد.
  • امشب ماه در حضیض مداری خود قرار دارد یعنی در نزدیک‌ترین نقطه از مدارش و در فاصله 364,800 کیلومتری از ما قرار خواهد گرفت.

پنج‌شنبه 1 دی

  • عطارد قبل از روشن شدن آسمان به بیشترین ارتفاع خود می‌رسد. 45 دقیقه قبل از طلوع خورشید، عطارد در ارتفاع 7 درجه‌ای از افق جنوب‌شرقی قرار دارد و هر 3 دقیقه 1 درجه بالاتر می‌آید. این سیاره درونی را با قدر 0/4- به راحتی می‌توان در افق تشخیص دارد. برای راحت یافتن آن می‌توانید از ماه و قلب‌العقرب ( آلفای صورت‌فلکی عقرب ) کمک بگیرید. همسایه‌ی ما، ماه 7 درجه بالاتر از عطارد و در سمت راست آن قرار دارد. قلب‌العقرب با قدر 1 تقریبا 7 درجه پایین‌تر از عطارد و در سمت راست آن دیده می‌شود.

عطارد در افق شرقی

جمعه 2 دی

  • دوره فعالیت بارش شهابی دبی ( دب اصغری )  از 26 آذر تا 5 دی است که  امشب قبل از روشن شدن آسمان به اوج فعالیت خود خواهد رسید. کانون بارش در صورت‌فلکی دب‌اصغر قرار دارد. کانون بارش در شمال آسمان در کل شب دیده می‌شود و تا صبح ارتفاعش بیشتر می‌شود. چون ماه در آسمان وجود ندارد در یک آسمانی صاف رصدگران می‌توانند در هر ساعت 10 شهاب را رصد کنند.

کانون بارش دب اصغری

شنبه 3 دی

  • از اوایل شب صورت‌فلکی زمستانی جبار در جنوب‌شرقی آسمان نمایان است. در گوشه سمت چپ جبار ستاره درخشان ابط‌الجوزا ( آلفای صورت‌فلکی جبار ) و در گوشه سمت راست جبار،  رجل‌الجبار ( بتای صورت‌فلکی جبار ) دیده می‌شوند. در میان آن‌ها 3 ستاره کمربند جبار نیز به چشم می‌خورد و کمی پایین‌تر از کمربند شکارچی، سحابی جبار را می‌توان در آسمانی صاف با چشم غیر مسلح دید. پایین‌تر از صورت‌فلکی جبار ستاره درخشان شعرای یمانی ( آلفای صورت‌فلکی کلب‌اکبر ) در حال بالا آمدن است.

صورت فلکی جبار

یک‌شنبه 4 دی

  • با تاریک شدن آسمان، در افق جنوب‌غربی می‌توان سیاره درخشان زهره را مشاهده کرد که با قدر 3/9- می‌درخشد و هر هفته ارتفاع خود را زیادتر می‌کند.

زهره در افق غربی

موقعیت سیارات

  • عطارد ( با قدر 0/4- ) توضیحات در 1 دی
  • زهره ( با قدر 3/9- ) توضیحات در 4 دی
  • مریخ ( با قدر 0/5، در صورت‌فلکی اسد ) قبل از نیمه‌شب طلوع کرده و پایین‌تر از آلفای اسد دیده می‌شود. از داخل تلسکوپ مریخ قرص کوچکی به وسعت 8 ثانیه قوسی است.
  • مشتری ( با قدر 2/7-، در مرز صورت‌فلکی‌های حمل و حوت ) بعد از تاریک شدن آسمان در ارتفاع بالایی در جنوب آسمان قرار دارد و حدودا 2 یا 3 بامداد غروب می‌کند. از داخل تلسکوپ این سیاره غول‌پیکر 45 ثانیه قوسی قطر دارد.
  • زحل ( با قدر 0/7 ) حدودا 2 یا 3 بامداد طلوع کرده و با همراهش سماک‌اعزل زوج زیبایی را ساخته‌اند.
  • اورانوس ( با قدر 5/8، در نزدیکی قسمت دایره‌ای صورت‌فلکی حوت ) بعد از تاریک شدن آسمان در ارتفاع بالایی در جنوب آسمان قرار دارد.
  • نپتون ( با قدر 7/9، در مرز صورت‌فلکی‌های دلو و جدی ) بعد از تاریک شدن آسمان  در ارتفاع کمی از جنوب غرب آسمان دیده می‌شود.

زهره و اورانوس و نپتون و مشتری

منابع

Astronomy Magazine

Sky & Telescope

نویسنده : هانیه امیری

تهیه و تنظیم عکس‌ها : مهدی آجیلی

AyazAstro.com

Share