بعد از پشت سر گذاشتن ماه‌گرفتگی مهم 19 آذر، ( هرچند متاسفانه قادر به رصد آن نبودیم !) پدیده دیگری به سراغ آسمان شب می‌آید. این پدیده یکی از بارش‌های سالیانه است که در 23 آذر به اوج خود خواهد رسید که در ادامه به تفصیل توضیح داده شده است. این هفته جرم آشنای دیگری نیز در آسمان ما وجود دارد، دنباله‌دار مشهوری که این اواخر در آسمان در حال درخشیدن است و لقب درخشان‌ترین دنباله‌دار را به خود اختصاص داده‌است.
دوشنبه 21 آذر
- مشتری درخشان بعد از غروب خورشید به صورت نقطه درخشانی در آسمان دیده می‌شود. با تاریک شدن آسمان در نیمه راه خود از افق جنوب‌شرقی تا سمت‌الراس قرار دارد , رفته رفته بالاتر آمده و در جنوب آسمان در حال درخشیدن خواهد بود. مشتری با قدر 2/7- پرنورترین جرم آسمان شب به جز ماه و زهره است. از داخل تلسکوپ مشتری به وسعت 46 ثانیه قوسی دیده می‌شود.
سه‌شنبه 22 آذر
- دنباله‌دار گاراد c/2009 P1 با قدر 7 به درخشیدن خود ادامه می‌دهد و به سمت شمال در پس‌زمینه ستاره‌های جنوب صورت‌فلکی هرکول حرکت می‌کند. این دنباله‌دار در حال حاضر جرم مهمی برای نیمکره شمالی است چون با تاریک شدن آسمان در افق غربی و قبل از طلوع خورشید در افق شرقی قابل رویت است. ماه بعد نیز قبل از روشن شدن آسمان جرم آشکاری خواهد بود.
چهارشنبه 23 آذر
- بارش شهابی سالانه جوزایی بعد از نیمه‌شب تا قبل از طلوع خورشید به اوج فعالیت خود خواهد رسید. متاسفانه ماه، آسمان را با شهاب‌ها شریک خواهد بود و مانع دیدن شهاب‌های کم‌نور خواهد شد. ریر آسمانی صاف؛ رصدگران تیزبین قادر به رصد 20 تا 25 شهاب در ساعت خواهند بود. بهترین راه برای از بین بردن نور ماه این است که آن را پشت یک درخت یا ساختمان پنهان کنید نا مانع دید شما نشود. این کار باعث می‌شود آسمان شما تاریک‌تر شود. کانون بارش در نزدیکی آلفا و بتای جوزا و بالاتر از ماه قرار دارد. در هر قسمت از آسمان می‌توانید شهاب‌ها را مشاهده کنید ولی اگر آنها را امتداد بدهید همه آنها در نقطه‌ای به نام کانون بارش به هم خواهند رسید.
پنج‌شنبه 24 آذر
- با اینکه در اواخر فصل پاییز هستیم، مثلث تابستانی هنوز هم در اوایل شب قابل مشاهده است. بعد از تاریک شدن آسمان این شکل هندسی در غرب آسمان دیده می‌شود. پرنورترین عضو مثلث، نسر واقع ( آلفای صورت‌فلکی شلیاق) با قدر صفر در یک سوم فاصله بین افق غربی تا سمت‌الراس قرار دارد. تقریبا 25 درجه بالاتر از نسر واقع، دنب ( آلفای صورت‌فلکی دجاجه) با قدر 1/3 و در 35 درجه‌ای سمت چپ نسر واقع و نسر طایر ( آلفای صورت‌فلکی عقاب) با قدر 0/8 دیده می‌شوند.
جمعه 25 آذر
- بعد از نیمه شب ماه در سمت راست آلفای اسد دیده می‌شود و پایین‌تر از آنها نیز مریخ نمایان است.
شنبه 26 آذر
- امشب ماه در تربیع آخر است و بعد از نیمه‌شب طلوع می‌کند. در اوایل صبح ماه درنزدیکی صورت‌فلکی سنبله با زحل و مریخ تقریبا مثلثی را می‌سازند.
یک‌شنبه 27 آذر
- هرچند عطارد 2 هفته پیش بین زمین و خورشید قرار داشت، در حال حاضر در آسمان صبحگاهی بالاتر می‌آید و 2 ساعت قبل از خورشید طلوع می‌کند. نیم ساعت قبل از طلوع خورشید، عطارد در 12 درجه‌ای از افق جنوب‌شرقی قرار دارد. عطارد با قدر 0/3- به اندازه کافی برای دیدن با چشم غیر مسلح درخشان است هرچند ابزار رصدی برای یافتن عطارد در افق به شما کمک بیشتری می‌کند.
موقعیت سیارات
- عطارد روز به روز روشن‌تر شده و تقریبا از 21 آذر در افق شرقی در آسمان صبحگاهی قابل رصد است. توضیحات بیشتر در 27 آذر
- زهره ( با قدر 3/9-) در افق جنوب‌غربی بعد از غروب خورشید هر هفته ارتفاع خود را بیشتر می‌کند.
- مریخ ( با قدر 0/6، در صورت‌فلکی اسد) کمی قبل از نیمه‌شب طلوع کرده و قبل از روشن شدن آسمان در ارتفاع بالایی در جنوب آسمان قابل رویت است. آلفای اسد نیز در سمت راست آن می‌درخشد.
- مشتری ( با قدر 2/7-، در مرز صورت‌فلکی حمل-حوت) توضیحات در 21 آذر
- زحل ( با قدر 0/8، در صورت‌فلکی سنبله) در جنوب‌شرقی آسمان قبل از طلوع خورشید با همراهش، سماک اعزل ( آلفای صورت‌فلکی سنبله) می‌درخشد.
- اورانوس ( با قدر 5/8، در نزدیکی قسمت دایره‌ای صورت‌فلکی حوت)
- نپتون ( با قدر 7/9، در مرز صورت‌فلکی دلو و جدی)
منابع
نویسنده: هانیه امیری
تهیه و تنظیم عکس‍ها: مهدی آجیلی
