کهکشان آندرومدا یا امرأه المسلسله یک کهکشان مارپیچی است که در فاصله ی 2.5 میلیون سال نوری از زمین قرار گرفته است. این کهکشان همچنین با نام های M31 و NGC224 شناخته می شود. آندرومدا نزدیک ترین کهکشان مارپیچی به کهکشان ماست.
M31 باقدر 4 یکی از درخشانترین جرم های فهرست مسیه است و در شبهایی که ماه در آسمان نباشد مانند یک تودهی مات وکم رنگ دیده میشود. آندرومدا دورترین جرمی است که با چشم غیر مسلح دیده میشود و حتی در بعضی از اوقات که آلودگی هوا کم باشد این جرم در مناطق شهری به وسیلهی دوربین دوچشمی قابل مشاهده است. این کهکشان نام خود را از صورت فلکی که در محدودهی آن قرار دارد گرفته است. کهکشان آندرومدا بزرگترین کهکشان عضو گروه محلی است (گروه محلی شامل کهکشان آندرومدا، راه شیری، کهکشان مثلث و حدود 30 کهکشان کوچک دیگر است.)
مشاهداتی که درسال 2006 توسط تلسکوپ فضایی اسپیتزر انجام گرفت آشکار کرد که M31 شامل 10¹² یعنی یک تریلیون ستاره است که این تعداد بیش از ستارههای کهکشان راه شیری است. با وجود اینکه آندرومدا بزرگترین کهکشان گروه محلی است اما طبق محاسبات انجام شده در سال 2009 کهکشان آندرومدا و کهکشان راه شیری تقریبا دارای جرم یکسانی هستند و نتایج این پژوهش نشان میدهد که راه شیری در بردارندهی مقدار زیادی مادهی تاریک است. باوجود نزدیکی این دو کهکشان به هم انتظار می رود که آندرومدا و راه شیری پس از 4.5 بیلیون سال با هم برخورد کنند.
اولین بار M31 توسط یک منجم ایرانی به نام عبدالرحمن صوفی رازی رصد شده و وی در کتاب ثوابت خود مطالبی در مورد صورت فلکی زن در زنجیر (آندرومدا) نوشته و در آن ابر کوچکی را که دراین صورت فلکی مشاهده نموده را تشریح کرده است. نخستین رصد تلسکوپی این جرم نیز توسط یک منجم آلمانی به نام سیمون ماریوس در 1612 میلادی انجام شده و شارل مسیه در 1764 این جرم را باعنوان M31 وبدون آگاهی از کارها و تلاشهای عبدالرحمن صوفی رازی به اشتباه به نام ماریوس ثبت کرده است.
نویسنده: مریم پرتوی