ابر ماژلانی بزرگ

منجمان نیمکره جنوبی خوش شانس هستند چون می‌توانند نمای واضحی از ابر ماژلانی بزرگ و کوچک را ببینند. ما که در نیمکره شمالی زندگی می‌کنیم قادر به مشاهده این دو جرم نیستیم.

ابر ماژلانی بزرگ یک کهکشان کوتوله است که 180000 سال نوری از ما فاصله دارد. در حقیقت سومین کهکشان نزدیک بعد از کهکشان کوتوله قوس و کهکشان کوتوله کلب اکبر است. ابر ماژلانی بزرگ فقط یک‌دهم جرم کهکشان راه شیری را دارد و همین موضوع باعث شده تا چهارمین کهکشان پرجرم بعد از کهکشان‌های آندرومدا، راه شیری و مثلث در خوشه محلی کهکشان ما باشد.

ممکن است که ابر ماژلانی بزرگ موقعی مثل راه شیری یک کهکشان مارپیچی بود اما گذر نزدیک با کهکشان ما یا کهکشان دیگر، شکل آن را از حالت طبیعی تغییر داده و ساختار مارپیچی آن را از بین برده است.

ابر ماژلانی بزرگ با چشم غیر مسلح قابل رویت است و به صورت ابر کم نوری در آسمان شب در مرز بین صورت فلکی ماهی طلایی و صورت فلکی کوهمیز دیده می‌شود و با یک دوربین دوچشمی خوب و با یک تلسکوپ کوچک، بزرگتر و درخشان‌تر دیده می‌‌‌‌‌‌‌‌شود.

ابر ماژلانی بزرگ دارای بسته‌های بزرگی از گاز و غبار است و به سرعت در حال تولید ستاره است. در حقیقت تعدادی از بزرگترین و فعال ترین نواحی شکل‌گیری ستاره‌ها در ابر ماژلانی بزرگ مشاهده شده است. ستاره شناسان 60 خوشه کروی، 400 سحابی سیاره نما و 700 خوشه باز و صدها هزار ستاره غول و ابرغول را در این کهکشان یافته اند.

عکس از:John P. Gleason

در سال 1987 ابرنواختری ( 1987A) در ابر ماژلانی بزرگ منفجر شد که درخشان‌ترین ابرنواختری است که در 300 سال اخیر مشاهده شده است و نزدیک‌ترین ابرنواختری است که توسط کپلر به ثبت رسیده است. در طی مدت زمان کوتاهی، ابر نواختر با چشم غیر مسلح هم قابل مشاهده بود.

ابر ماژلانی بزرگ در قرن 16 به افتخار دریانورد پرتغالی، فردیناند ماژلان، به این اسم نامیده شده است، کسی که توانست اولین بار در طی سال های 1519 تا 1522 به دور زمین گردش کرده و این ابرها را در طی سفرش مشاهده کند.

منبع

نویسنده: هانیه امیری

Share