مروری بر گذشته شاتل فضایی

برنامه‌ی شاتل فضایی سازمان فضایی آمریکا (ناسا)، که حمل و نقل فضایی نام گرفت، از اواخر دهه‌ی ۱۹۶۰ به طور جدی آغاز شد. ماموریت اصلی شاتل حمل قطعات بزرگ مورد نیاز برای ایستگاه فضایی بین المللی است. شاتل تنها فضاپیمایی است که به گونه ای طراحی شده که بتواند انجام ماموریت به مدار زمین رفته و بعد از اتمام ماموریتش دوباره به زمین بازگشته و روی باند فرود بیاید و تنها وسیله‌ی فضایی است که قابلیت استفاده‌ی مجدد را دارد. در ادامه نگاهی اجمالی به گذشته‌ی این وسیله شگفت انگیز خواهیم داشت.

مدار گرد شاتل به صورت عمودی پرتاب می شود ومعمولا ۵ تا ۷ فضانورد (۸ فضانورد نیز توسط شاتل حمل شده است) و بیش از ۲۲۷۰۰ کیلوگرم وسایل ضروری و مورد نیاز ایستگاه فضایی را به مدار زمین حمل می‌کند.

جزئیات شاتل فضایی

نحوه پرتاب شاتل

اولین شاتلی که به مرکز فضایی کندی تحویل گردید شاتل اینترپرایز بود که صرفا جهت آزمایش و بررسی عملکرد دستگاه‌ها در جو زمین ساخته شده بود بعد از اینترپرایز مدارگرد کلمبیا اولین شاتل کاملا کاربردی بود که در کالیفرنیا ساخته شد. اولین پرتاب کلمبیا در ۱۲ آوریل ۱۹۸۱ دربیستمین سالگرد پرتاب یوری گاگارین انجام شد و بعد از آن مدارگرد‌های چلنجر، دیسکاوری و آتلانتیس توسط شرکت سازنده به ترتیب به مرکز کندی تحویل داده شد.

عکس گرفته شده از ایستگاه فضایی

آماده سازی شاتل برای پرتاب

از فضاپیمای چلنجر ابتدا جهت آزمایش‌های بنیادی استفاده می شد ولی بعدها به شاتل کاملی تبدیل شد. چلنجر در ۲۸ ژانویه ۱۹۸۶ در حالی که ۷ فضانورد را با خود حمل می‌کرد، ۷۳ ثانیه پس از پرتاب به دلیل اشکالی که در مخزن سوخت جامد سمت راستش پیش آمده بود منفجر شد و شاتل ایندور به عنوان جایگزین چلنجر درسال ۱۹۹۱ وارد مرکز فضایی کندی شد.

انفجار شاتل چلنجر پس از پرتاب

اما حادثه ی چلنجر تنها ناکامی ماموریت‌های شاتل نبود زیرا ۱۷ سال بعد از حادثه ی چلنجر، درسال ۲۰۰۳ مدارگرد کلمبیا دربازگشت دچار مشکل شد و به همراه ۷ سرنشین خود از بین رفت.

انفجار شاتل کلمبیا هنگام بازگشت

امروز از ۵ شاتل پرکاربردی که ساخته شده بود ۳ شاتل باقی مانده است، که اینترپرایز از چند سال قبل موزه نشین شده و در موزه ملی هوافضا در معرض نمایش عموم قرارگرفته است. دیسکاوری نیز روز چهارشنبه هفته گذشته به همراه ۶ فضانورد خود پس از ۱۲ روز و ۱۹ ساعت ماموریت در ایستگاه کندی فرود آمد و آخرین ماموریت خود را با موفقیت به پایان رساند.

فرود شاتل در باند فرودگاه

و در پایان درمورد آخرین پرتاب شاتل:

براساس برنامه‌ای که ناسا قبلا اعلام کرده بود می‌بایست پروازهای شاتل درسال ۲۰۱۰ به پایان می رسید اما به دلیل تاخیرهای به وجود آمده، پرتاب تاریخی و آخر شاتل در ۸ جولای ۲۰۱۱ انجام خواهد شد بنابراین ناسا هم اینک درحال آماده سازی شاتل فضایی آتلانتیک برای آخرین سفر و بازنشست شدنش است.

تصاویری از شاتل در سکوی پرتاب:

آتلانتیس

کلمبیا