بارش شهابی ربعی، آخرین بارش شهابی امسال
یکی از بارش‌های شهابی سالیانه که آخرین بارش شهابی در سال ۱۳۹۰ است، بارش شهابی ربعی است که در ۱۴ دی به اوج فعالیت خود خواهد رسید و در اوج بارش شاهد ۱۲۰ شهاب در ساعت خواهیم بود.
این بارش از عصر ۱۳ دی تا صبح ۱۴ دی فعال است ولی ماه ۱۰ روزه باعث خواهد شد شهاب‌های کم‌نور را از دست بدهیم ولی خوشبختانه برخلاف بارش برساووشی و بارش جوزایی، ماه تقریبا ساعت ۳ بامداد غروب کرده و ۳ تا ۴ ساعت وقت خواهیم داشت تا شهاب‌های کم‌نور را هم رصد کنیم چون این بارش تا نزدیکی ظهر ادامه خواهد داشت که ما فقط تا زمان طلوع آفتاب فرصت داریم. ZHR این بارش ( تعداد شهاب‌های مشاهده شده در یک ساعت) متغیر است و بین ۶۰ تا ۲۰۰ شهاب است که تخمین زده می‌شود در زمان اوج بارش ۱۲۰ شهاب را بتوانیم رصد کنیم.
کانون بارش ربعی ( نقطه‌ای در آسمان، که به نظر می‌رسد تمام شهاب‌ها از آن نقطه سرچشمه می‌گیرند) در نزدیکی صورت‌فلکی عوا، بین صورت‌فلکی عوا و صورت‌فلکی اژدها قرار دارد که رفته‌رفته ارتفاع کانون بارش بیشتر می‌شود. ربع نام یک صورت‌فلکی قدیمی است که بین صورت‌فلکی عوا و صورت‌فلکی اژدها قرار داشت که محدوده آن بین صورت‌های‌فلکی کناری آن تقسیم شد و از بین رفت. ربع نام یک وسیله نجومی قدیمی بود که برای رصد و ردیابی ستاره‌ها به کار می‌رفت.
برای رصد شهاب‌ها نیاز به هیچ ابزار رصدی ندارید. فقط به یک آسمانی صاف و به دور از آلودگی نوری شهرها نیاز دارید تا بتوانید شهاب‌های بیشتری را رصد کنید پس باید تقریبا ۶۰ کیلومتر از شهر دور شوید و بهترین وسیله برای رصد، چشمانتان است چون میدان دید وسیعی را برای شما فراهم می‌کند. اگر در شب اوج بارش هوا ابری شود، می‌توانید ۱۵ دی هم به رصد این شهاب‌ها بپردازید چون بازه فعالیت این بارش از ۱۱ تا ۱۵ دی است.
عکس از Mike Hankey
بارش ربعی با بارش‌های دیگر تفاوتی دارد. منشا همه بارش‌ها دنباله‌دارها هستند که این کره‌های یخی به هنگام نزدیک شدن به خورشید، بخار شده و ذراتی را در مدار خود به جا می‌گذارند . وقتی زمین به این ذرات نزدیک می‌شود، این ذرات غبار با جو زمین برخورد کرده و بر اثر اصطکاک سوخته و نوری را از خود به جا می‌گذارند که ما آن‌ها را شهاب می‌نامیم. اما منشا این بارش مثل بارش جوزایی، سیارک نزدیک زمین ۲۰۰۳EH است. مطالعات انجام گرفته نشان می‌دهد که این سنگ فضایی یک دنباله‌دار مرده است و تکه‌ای از دنباله‌داری است که چند قرن پیش تکه‌تکه شده‌است و شهاب‌هایی که در ۱۴ دی مشاهده می‌کنید ذرات حاصل از این تکه‌تکه شدن هستند که بعد از هزاران سال گردش به دور خورشید با سرعت ۱۴۴۸۴۰ کیلومتر بر ساعت وارد جو زمین می‌شوند و در ارتفاع ۸۰-۹۰ کیلومتری می‌سوزند و به صورت شهابی درخشان دیده می‌شوند.
نویسنده: هانیه امیری
Pingback: آسمان اين هفته ( 12 تا 18 دي) | انجمن نجوم آیاز()